Η Θράκη έχει τις δικές της παραδοσιακές συνταγές για βασιλόπιτα, οι οποίες δίνουν ένα άρωμα τοπικής παράδοσης τις ημέρες των εορτών.
Από αυτές ξεχωρίζουν η αβδηρίτικη πρασόπιτα με κιμά και κύμινο, μοναδική σε όλο τον ελληνισμό, η οποία παρασκευαζόταν στο σινί (μεγάλο ταψί από μπακίρι) και αποτελούσε το κύριο πρωτοχρονιάτικο φαγητό, όπου και έκρυβαν οι μαγείρισσες το φλουρί. Ακόμη, πρωτότυπη είναι και η θρακιώτικη καρυδόπιτα με σουσάμι από το Έβρο, η οποία και αποτελούσε τη γλυκιά συνοδεία του πρωτοχρονιάτικου γεύματος.
Η καρυδόπιτα αυτή από τη Θρακιώτικη κουζίνα έχει μια πολύ πρωτότυπη γεύση λόγω του καβουρντισμένου σουσαμιού.
Στη Θράκη επίσης, πολλές είναι οι επιρροές από την πολίτικη κουζίνα. Οι πολίτισσες νοικοκυρές συνήθιζαν να φτιάχνουν βασιλόπιτα με προζύμι, στο οποίο πρόσθεταν διάφορα μυρωδικά, όπως γλυκάνισο και μαχλέπι.
Συγκεκριμένα, οι κάτοικοι της Ανατολικής Θράκης συνήθιζαν να τη φτιάχνουν με φύλλο, το οποίο γέμιζαν με πλιγούρι. Στο ζυμάρι τοποθετούσαν το φλουρί, το οποίο μετά την κοπή ρίχνανε σε κρασί απ' όπου έπιναν όλοι και αντάλλασσαν ευχές.
Σήμερα παρουσιάζουμε δύο θρακιώτικες συνταγές για βασιλόπιτα, με σκοπό να δώσει ιδέες στις νοικοκυρές, ώστε να στολίσουν με ντόπιες γεύσεις το γιορτινό τραπέζι.
Βασιλόπιτα με κιμά και κύμινο
Υλικά για τη ζύμη:
1 ποτήρι νερό, λίγο λάδι, λίγο ξίδι (για να γίνει πιο τραγανή) και αλεύρι όσο σηκώσει για να γίνει η ζύμη όσο γίνεται πιο μαλακή και εύπλαστη για το άνοιγμα του φύλλου.
Υλικά για τη γέμιση:
1 φλιτζάνι ελαιόλαδο,½ κιλό πράσα ψιλοκομμένα, 500 γρ. κιμά μοσχαρίσιο, 1 κουταλάκι κύμινο τριμμένο, αλάτι και φρεσκοτριμμένο πιπέρι.
Παρασκευή:
Ανοίγουμε δώδεκα φύλλα με αλεύρι και λαδώνουμε το καθένα ξεχωριστά. Αχνίζουμε τα πράσα με λίγο νερό. Τσιγαρίζουμε τον κιμά με το ελαιόλαδο και στη συνέχεια ρίχνουμε εκεί τα πράσα, το αλάτι, το πιπέρι και το κύμινο.
Στη συνέχεια τοποθετούμε στο ταψί πρώτα 4 φύλλα, μετά μισή γέμιση, μετά άλλα 4 φύλλα, από πάνω την υπόλοιπη γέμιση και επάνω τα 4 φύλλα που έχουν περισσέψει, ώστε να γίνουν δύο στρώσεις με γέμιση.
Πριν βάλουμε την πίτα στο φούρνο την αλείφουμε με λάδι και ψήνουμε για 1 περίπου ώρα στους 200ο C και την παρακολουθούμε μέχρι να ροδίσει. Όσο είναι μισοψημένη βάζουμε από κάτω το φλουρί και γυρνάμε το στρόγγυλο ταψί για να χαθεί.
Βασιλόπιτα με καρύδια και σουσάμι
Υλικά:
φύλλο κρούστας: 500γρ.
βούτυρο γάλακτος: 200γρ. λιωμένο
καρυδόψιχα: 3 φλιτζάνια του τσαγιού κοπανισμένη
σουσάμι: 2 κουταλιές της σούπας καβουρντισμένο
ζάχαρη: 3 κουταλιές της σούπας
κανέλα και γαρίφαλα: 1 ½ κουταλιά της σούπας κοπανισμένα
Για το σιρόπι μελιού και το γαρνίρισμα:
μέλι: 2 φλιτζάνια του τσαγιού
ζάχαρη: 2 φλιτζάνια του τσαγιού
νερό: 2 φλιτζάνια του τσαγιού
ζάχαρη άχνη και κανέλα για το πασπάλισμα
Παρασκευή
Σ' ένα μπολ αναμειγνύετε τα καρύδια με τη ζάχαρη, το σουσάμι και τα κανελογαρίφαλα. Βουτυρώνετε μία μεγάλη φόρμα με σχήμα αστεριού ή ένα στρογγυλό ταψί. Στρώνετε στη φόρμα 4-5 φύλλα αλείφοντας κάθε φύλλο με βούτυρο και κατόπιν απλώνετε λίγο από το μείγμα με το σουσάμι (τοποθετείτε και το νόμισμα ανάμεσα).
Συνεχίζετε βάζοντας φύλλο και γέμιση και τελειώνετε στρώνοντας στην επιφάνεια 4 φύλλα χωρίς γέμιση, μόνο βουτυρωμένα. Χαράζετε την πίτα και ψήνετε στους 180ο C, 30'. Κατόπιν χαμηλώνετε τη θερμοκρασία στους 150ο C και συνεχίζετε το ψήσιμο 30' ακόμη.
Βράζετε τα υλικά για το σιρόπι 5'-6' και περιχύνετε τη βασιλόπιτα μόλις τη βγάλετε από το φούρνο. Την αφήνετε να κρυώσει και όταν πρόκεται να τη σερβίρετε τη ξεφορμάρετε και την πασπαλίζετε με ζάχαρη άχνη και κανέλα.
Βασιλόπιτα με σουσάμι χωρίς καρύδια (παραλλαγή)
Υλικά:
½ κιλό φύλλο κρούστας
½ κιλό σουσάμι
½ φλιτζάνι σησαμέλαιο ή άλλο φυτικό λάδι ή βούτυρο
1 κουτ. σούπας κανέλα
½ κουτ. γλικού γαρίφαλο τριμμένο
½ κουτ. σούπας φρυγανιά τριμμένη και λίγο σουσάμι ακαβούρδιστο για το στόλισμα
Για το σιρόπι
2 φλιτζάνια ζάχαρη
2 φλιτζάνια νερό
1 φλιτζάνι μέλι
2 κουτ. σούπας μπράντι ή κονιάκ
Παρασκευή
Σοτάρουμε το σουσάμι σε αντικολλητικό τηγάνι σε μέτρια φωτιά ανακατεύοντας συνεχώς μέχρι να ροδίσει. Το αφήνουμε να κρυώσει. Το ανακατεύουμε με τα μυρωδικά και τη φρυγανιά. Βουτυρώνουμε ένα ταψί με διάμετρο 30 εκ. και απλώνουμε δύο φύλλα.
Τα βουτυρώνουμε και τα πασπαλίζουμε με λίγο από το μείγμα του σουσαμιού. Βάζουμε από πάνω άλλο ένα φύλλο, γέμιση και συνεχίζουμε μέχρι να τελειώσουν τα φύλλα. Πάνω-πάνω, απλώνουμε τρία μαζεμένα.
Σε κατσαρολάκι βάζουμε στη φωτιά το λάδι ή το βούτυρο που περίσσεψε και το αφήνουμε να κάψει. Περιχύνουμε την πίτα και την πασπαλίζουμε με σουσάμι ακαβούρδιστο. Ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους 170°C για 15 λεπτά και συνεχίζουμε στους 130°C για μισή ώρα, μέχρι να ροδίσει.
Βράζουμε το σιρόπι για 10 περίπου λεπτά. Σιροπιάζουμε την πίτα όπως είναι ζεστή με το ζεστό σιρόπι.
