Με σύμμαχο τον καλό καιρό οι κάτοικοι της Ροδόπης τίμησαν την επέτειο ενσωμάτωσης της Θράκης στον Εθνικό Κορμό παρακολουθώντας την μεγάλη παρέλαση με τη συμμετοχή των ενόπλων δυνάμεων, της μαθητιώσας νεολαίας και των πολιτιστικών συλλόγων της Ροδόπης.
92 χρόνια μετά, τα μηνύματα των Θρακιωτών από τους πολυετείς αγώνες για την ενσωμάτωση της Θράκης στον εθνικό κορμό και την αποτίναξη του Οθωμανικού ελέγχου αρχικώς και εν συνεχεία του βουλγαρικού ζυγού, φαντάζουν επίκαιρα όσο ποτέ.
«Θα πρέπει να δείξουμε στην πατρίδα μας ότι είμαστε άξιοι να διαχειριστούμε αυτά τα οποία οι πρόγονοι μας έχουν εξασφαλίσει για μας. Είναι στο χέρι αυτών που διαπραγματεύονται στην Αθήνα να βρουν την λύση έτσι ώστε η πατρίδα μας να βγει από το σκοτεινό λούκι που κινείται αυτό το διάστημα» δήλωσε ο δήμαρχος της πόλης Γιώργος Πετρίδης.
«Στην καρδιά της μεγαλύτερης μεταπολεμικής κρίσης έχει νόημα να θυμόμαστε τους αγώνες που έκαναν οι πατεράδες μας για την ελευθερία και την δημοκρατία σ' αυτόν τον τόπο, να προβληματιζόμαστε, να ενώνουμε δυνάμεις ώστε να μπορέσουμε να πετύχουμε την έξοδο της Ελλάδος στις αγορές, την έξοδο της Ελλάδος από τη διεθνή κηδεμονία και την εναρμόνιση της εθνικής πολιτικής στο πρωταγωνιστικό ρόλο που πρέπει στην Ελλάδα και στους Έλληνες», δήλωσε ο Βουλευτής της ΝΔ Ροδόπης Ευριπίδης Στυλιανίδης σημειώνοντας ότι ειδικά για την Θράκη αυτή η κρίση πρέπει να είναι διδακτική, ώστε να αποτελέσει ορμητήριο ανάκαμψης.
Η ιστορική σημαία
Είναι η σημαία που φιλοτέχνησαν μέσα σε μια νύχτα οι κυρίες και δεσποινίδες της Φιλόπτωχου Αδελφότητας, για να κυματίσει ως εθνικό σύμβολο στην πόλη, ύστερα από 550 χρόνια τουρκικής κατάκτησης, στην πρώτη απελευθέρωσή της, στις 14 Ιουλίου 1913.
Η ημερομηνία αυτή έχει κεντηθεί με λευκή μετάξινη κλωστή πάνω στη σημαία, η οποία έμελλε από τότε να ακολουθήσει τις περιπέτειες των κατοίκων της Κομοτηνής. Προ της βουλγαρικής καθόδου που ακολούθησε, ο κρητικός λοχίας Γεώργιος Παπαηλιάκης διασώζει την σημαία και την μεταφέρει στην Κρήτη, όπου θα παραμείνει κρυμμένη για επτά χρόνια και μόνο μετά την οριστική απελευθέρωση της 14ης Μαΐου 1920, θα αποσταλεί στον δήμαρχο Κομοτηνής, Απόστολο Σούζο.
Το χρονικό της 14ης Μαΐου
Τα ξημερώματα της 14ης Μαΐου ο στρατοπεδευμένος στον Πολύανθο Ελληνικός στρατός παίρνει διαταγή να κινηθεί προς Ανατολάς και να καταλάβει την Κομοτηνή -έδρα του διασυμμαχικού κρατιδίου- και στη συνέχεια την υπόλοιπη Δυτική Θράκη.
Ο Αντιστράτηγος Παμίκος Ζυμβρακάκης, αφού συνεννοήθηκε με τον στρατηγό Σαρπύ για την αποχώρηση των Γαλλικών στρατευμάτων, μπήκε επικεφαλής του απελεθερωτικού στρατού της Δυτικής Θράκης. Οι Ελληνίδες, τα κορίτσια της Κομοτηνής κρατώντας γαλανόλευκες σημαίες και λουλούδια στα χέρια, πρόσφεραν στον επικεφαλής της Μεραρχίας στρατηγό ανθοδέσμη και τον προσφώνησαν το «Καλώς ώρισες».
Ο επικεφαλής της Μεραρχίας στρατηγός Παμίκος Ζυμβρακάκης περιστοιχούμενος από το επιτελείο του, τον συνταγματάρχη Ψαρρά, τον ταγματάρχη Μπιτσάκη, τον λοχαγό Δαβάκη (τον ήρωα της Πίνδου και του Σαράντα) κ.ά. έφιπποι με στολισμένα τα άλογά τους κατευθύνονταν στην κεντρική πλατεία μπροστά στο Δημαρχείο.
Εκεί θα γινόταν από το Γάλλο στρατηγό Σαρπύ η παράδοση της πόλης στα Ελληνικά στρατεύματα. Ο στρατηγός Σαρπύ περιστοιχούμενος από το επιτελείο, ως και από τους αντιπροσώπους του Θρακικού πληθυσμού, καμάρωσε την Ελληνική λεβεντιά που παρέλασε μπροστά του. Αφού χαιρετίστηκαν οι στρατηγοί, ο Σαρπύ παρέδωσε το Πρωτόκολλο παραδόσεως της πόλης.
