Το ψάρεμά του αποτελεί πηγή εντυπωσιακών θρύλων. Λέγεται ότι οι Βίκινγκς, στην προσπάθειά τους να ψαρέψουν μπακαλιάρους, έφτασαν στην άλλη άκρη της θάλασσας κι έτσι, κατά λάθος, ανακάλυψαν τον Νέο Κόσμο. O μπακαλιάρος εμφανίστηκε στην αγορά τον Μεσαίωνα.
Τον έφεραν οι Βάσκοι, οι οποίοι είχαν ανακαλύψει τον μεγαλύτερο ψαρότοπο του κόσμου δίπλα στις ακτές της Νέας Γης. Κράτησαν το μυστικό αυτό για περίπου 500 χρόνια. Δεν είναι γνωστό πώς από τη Νέα Γη ο μπακαλιάρος έφτασε στην Ελλάδα, ο οποίος όχι απλώς θεωρείται ελληνικός, αλλά ταυτίζεται και με την εθνική και τη θρησκευτική μας γιορτή.
Εκτός από το κλασικό πιάτο μπακαλιάρος - σκορδαλιά που σερβίρεται στο τραπέζι της 25ης Μαρτίου, την ημέρα του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, το ολόλευκο αυτό ψάρι μαγειρεύεται με χίλιους τρόπους. Στο τηγάνι, τον φούρνο ή την κατσαρόλα και συνοδεύεται με πατάτες, με όλων των ειδών τα χορταρικά, αλλά και με δαμάσκηνα ή σταφίδες.
Μαγειρεύεται επίσης ως γέμιση σε ντολμάδες, ως στιφάδο με κρεμμύδια, κεφτέδες, ακόμα και πλακί με κρασί και μπόλικο μαϊντανό ή σε πίτα με μυρώνια, καυκαλήθρες, σέσκουλα, σπανάκι και μάραθο.
Τηγανητός μπακαλιάρος με μέλι, μπαλσάμικο και σουσάμι
Υλικά για 4 άτομα
• 1 κιλό ξαλμυρισμένο φιλέτο παστού μπακαλιάρου
• 2 κουτ. της σούπας μέλι
• 2 κουτ. της σούπας ξίδι μπαλσάμικο
• 2 κουτ. της σούπας σουσάμι
• αλεύρι και σπορέλαιο για το τηγάνισμα
• ρόκα για το σερβίρισμα
Για τον χυλό:
• 1 φλιτζάνι αλεύρι
• 1 αυγό
• 1 κουτ. της σούπας μέλι
• Λίγες σταγόνες ξίδι μπαλσάμικο
• 1 κουτ. του γλυκού ξερή μαγιά
• Αλάτι
Ετοιμάζουμε πρώτα τον χυλό για το τηγάνισμα: ανακατεύουμε το αλεύρι με τη μαγιά και λίγο αλάτι και προσθέτουμε το αυγό ελαφρώς χτυπημένο, το μέλι, το ξίδι και μισό φλιτζάνι νερό. Ανακατεύουμε τα υλικά και αφήνουμε τον χυλό σκεπασμένο με μεμβράνη τροφίμων να σταθεί για μισή ώρα σε θερμοκρασία περιβάλλοντος.
Κόβουμε τα φιλέτα του μπακαλιάρου σε μικρά κομμάτια, τα αλευρώνουμε και τα βουτάμε στον χυλό. Σε ένα βαθύ τηγάνι βάζουμε αρκετό λάδι και όταν κάψει, τηγανίζουμε τα κομμάτια του μπακαλιάρου, λίγα κάθε φορά. Όταν τηγανιστούν, τα αφήνουμε σε απορροφητικό χαρτί κουζίνας. Βάζουμε τον τηγανητό μπακαλιάρο με τη ρόκα σε μία πιατέλα. Ανακατεύουμε το μέλι με το ξίδι μπαλσάμικο και περιχύνουμε τα κομμάτια του μπακαλιάρου. Τέλος τα πασπαλίζουμε με το σουσάμι.
Συμβουλή
Αν σερβίρετε τον μπακαλιάρο ως κυρίως πιάτο, συνοδέψτε τον με μια δροσερή πράσινη σαλάτα με ανάμεικτα σαλατικά (μαρούλι, ρόκα, άισμπεργκ, ραντίτσιο). Φτιάξτε για ντρέσινγκ την κλασική βινεγκρέτ (1 μέρος ξίδι με 3 μέρη ελαιόλαδο) προσθέτοντας λίγη μουστάρδα και ξύσμα πορτοκαλιού. Ρίξτε στη σαλάτα λίγες σταφίδες και τριμμένη καρυδόψιχα.
Αν τον σερβίρετε ως ορεκτικό, συνεχίστε φτιάχνοντας για κυρίως πιάτο μια μακαρονάδα με θαλασσινά της αρεσκείας σας. Και εδώ ταιριάζει η σαλάτα με τα ανάμεικτα σαλατικά.